Podatek PCC - jak wypełnić? Instrukcja krok po kroku

Czym jest PCC?

PCC to podatek od czynności cywilnoprawnych, który został uregulowany w ustawie z 9 września 2000 roku. Obowiązkowi podatkowemu z tytułu PCC podlegają przeważnie umowy sprzedaży podpisywane przez osoby, które nie są przedsiębiorcami. Podatek PCC dotyczy nie tylko transakcji sprzedaży pojazdów. Przedmiotem umowy sprzedaży mogą być m.in.:

• inne rzeczy ruchome jak motocykle, przyczepy, pojazdy rolnicze czy sprzęt RTV,
• nieruchomości w tym działki budowlane, mieszkania i budynki,
• prawa majątkowe, czyli prawa autorskie, wierzytelności oraz użytkowania wieczyste.

Kto ma obowiązek zapłaty podatku PCC?

Jeśli kupiłeś samochód od osoby (podmiotu), która nie jest podatnikiem VAT, to powinieneś zapłacić podatek od czynności cywilnoprawnych. W praktyce obowiązek zapłaty PCC powstaje, gdy kupisz pojazd używany od osoby prywatnej na podstawie umowy kupna-sprzedaży. Samochód będzie podlegał opodatkowaniu, jeśli w chwili transakcji:

• znajdował się w Polsce,
• znajdował się za granicą, ale Polska jest miejscem zamieszkania lub siedzibą kupującego i umowa została zawarta na terenie naszego kraju.

Podatku nie będziesz musiał płacić, jeśli:

• wartość rynkowa pojazdu nie przekracza 1000 złotych,
• zakupu na własny użytek dokonała osoba niepełnosprawna o znacznym lub umiarkowanym stopniu niepełnosprawności (bez względu na rodzaj schorzenia) oraz lekkim stopniu niepełnosprawności wynikającym ze schorzeń narządu ruchu.

Jeżeli sprzedawcą samochodu jest:

• salon samochodowy,
• komis będący właścicielem pojazdu,
• osoba prowadząca działalność gospodarczą,

to również nie masz obowiązku zapłaty PCC.

Podobnie jest w przypadku auta zagranicznego kupionego w komisie oraz pojazdu kupionego za granicą (umowa podpisana za granicą).

Jak obliczyć wysokość podatku PCC?

W przypadku umowy sprzedaży samochodu wysokość podatku wynosi 2% od wartości rynkowej pojazdu. Kluczowe jest w tym przypadku określenie „wartość rynkowa”, które nie musi być jednoznaczne z kwotą wpisaną na dokumencie sprzedaży. W deklaracji PCC-3 powinieneś podać przeciętną wartość samochodu obowiązującą w lokalizacji, z której pochodzi. Skąd biorą się te rozbieżności?

Załóżmy, że ktoś chce szybko sprzedać swój dotychczasowy samochód. W tym celu obniża jego wartość z 15000 na 10000 złotych. Podpisujesz z nim umowę kupna-sprzedaży na niższą z prezentowanych kwot. Wysokość podatku powinieneś jednak obliczyć na podstawie wartości rynkowej, która może wynosić 15000 złotych. W tym przypadku cena na umowie nie odzwierciedlała faktycznej wartości rynkowej auta. Jak zatem obliczyć te właściwą? Powinieneś uwzględnić następujące dane:

• marka,
• model,
• rok produkcji,
• aktualny przebieg,
• stan techniczny,
• miejsce (region) zakupu.

Dlaczego podanie wartości rynkowej jest takie ważne? Ponieważ urzędnicy weryfikują umowy kupna-sprzedaży pojazdów. W tym celu korzystają z katalogów, w których są podane widełki cenowe określane na podstawie wymienionych wyżej parametrów. Jeśli kwota wpisana przez Ciebie w deklaracji PCC-3 nie będzie zgodna z danymi katalogowymi, to zostaniesz wezwany do wyjaśnienia tych nieścisłości.

Zazwyczaj rozbieżności w wartości dotyczą aut powypadkowych, które kupuje się po znacznie niższej cenie. Pamiętaj, że przy wyjaśnianiu tej kwestii w urzędzie przedstaw dowody (zdjęcia, faktury za naprawę, zeznania świadków), które potwierdzą zasadność obniżonej wartości pojazdu. Urząd skarbowy ma 5 lat na roszczenia względem ewentualnego zaniżenia ceny samochodu. Od decyzji fiskusa możesz się odwołać. W takim przypadku urząd powoła rzeczoznawcę do wyceny. Jeśli specjalista przyzna rację urzędnikom, to będziesz musiał pokryć nie tylko różnicę w wysokości podatku, ale także koszty związane z wyceną.

Jak wypełnić deklarację PCC-3?

Na złożenie deklaracji PCC-3 i opłacenie podatku masz 14 dni od dnia zawarcia umowy kupna-sprzedaży. Jeśli pojazd ma dwóch nabywców, to powinieneś także złożyć załącznik PCC-3/A. Dokumenty możesz złożyć osobiście, drogą pocztową lub przez Internet.

Formularz PCC-3 znajdziesz na stronie podatki.gov.pl. Po wejściu na stronę wybierz odpowiedni podatek (PCC), a następnie zakres informacji (kupiłem samochód). Zostaniesz przekierowany na stronę informacyjną szczegółowo omawiającą podatek od czynności cywilnoprawnych. Jeśli chcesz od razu przejść do wypełnienia deklaracji, to wejdź na stronę prezentującą formularze elektroniczne PCC i wybierz deklarację PCC-3 za bieżący rok. Po otwarciu kreatora postępuj według poniższych kroków:

1. Podaj datę zakupu auta (data na umowie kupna-sprzedaży).
2. Wybierz formę wypełnienia deklaracji (forma kreatora prowadzącego krok po kroku lub forma samodzielnego wypełnienia formularza).
3. Podaj identyfikator podatnika (NIP lub PESEL).
4. Wybierz z listy swój urząd skarbowy.
5. Określ, czy składasz deklarację, czy korektę wcześniej złożonego dokumentu.
6. W kolumnie B.1 zaznacz pole „Inny podmiot”. Jeżeli nie jesteś jedynym właścicielem pojazdu, to wybierz pole „Podmiot zobowiązany solidarnie do zapłaty podatku”.
7. W kolumnie B.2 zaznacz pole osoba fizyczna.
8. W obszarze B.2 uzupełnij swoje dane adresowe.
9. W sekcji C w polu 21 wybierz opcję numer 1 – umowa.
10. Określ miejsce użytkowania auta w polu 22 (terytorium RP lub poza terytorium RP).
11. Określ miejsce zakupu auta w polu 23 (terytorium RP lub poza terytorium RP).
12. Wypisz w polu 24 dane pojazdu jak marka, model, rok produkcji, pojemność silnika, numer rejestracyjny, VIN, przebieg, rodzaj paliwa oraz ewentualne uszkodzenia.
13. W sekcji D w polu 27 wpisz kwotę zapłaconą za auto lub rzeczywistą wartość pojazdu (jeśli różni się od ceny zakupu). Inne pola pozostaw puste.

W przypadku wypełniania deklaracji online system automatycznie wyliczy wysokość należnego podatku. Jeśli będziesz wypełniać deklarację w formie papierowej, to musisz samodzielnie obliczyć wartość zobowiązania podatkowego (2% od wartości z pola 27). Kwota podatku znajduje się w polu 47.

1. W rubryce G zaznacz pole „Żadne z powyższych”
2. W rubryce H wpisz liczbę współwłaścicieli, jeśli auto posiada takowych.

Pamiętaj, że każdy ze współwłaścicieli powinien złożyć oddzielny druk PCC-3/A.

1. Kliknij dalej (jeśli wypełniasz formularz online). Pojawi się pytanie o wysyłkę deklaracji PCC-3 online. W tym celu będziesz musiał dokonać autoryzacji, podając wysokość podatku zapłaconego w poprzednim roku.

Pamiętaj, że deklarację możesz także wydrukować i złożyć w formie papierowej w urzędzie. Nie zapomnij jej podpisać. Pamiętaj także o zapłacie należnego podatku na rachunek bankowy właściwego urzędu.

Co grozi za nieopłacenie podatku po zakupie samochodu?

Jeśli nie uregulujesz kwestii podatku PCC w ustawowym terminie, to grozi Ci kara za wykroczenie lub przestępstwo skarbowe. Jeżeli tylko spóźnisz się z zapłatą, to możesz złożyć oświadczenie (czynny żal). W piśmie powinieneś przyznać się do popełnionego błędu oraz zobowiązać do zapłaty podatku wraz z odsetkami.

Urząd skarbowy podejmuje decyzję o dalszym toku postępowania. Wysokość karu za opóźnienie w zapłacie podatku PCC jest uzależniona od wysokości płacy minimalnej w danym roku, która od 1 lipca 2023 roku wynosi 3600 złotych. Ile zatem będziesz musiał zapłacić? Najmniejszy wymiar kary to 1/10 płacy minimalnej, czyli 360 złotych. Najwyższa kara wynosi 20-krotność płacy minimalnej, co daje kwotę 72 000 złotych.

W natłoku spraw związanych z zakupem pojazdu nie zapomnij o zobowiązaniu względem urzędu skarbowego. Złożenie deklaracji PCC-3 jest bardzo proste. Możesz to zrobić bez wychodzenia z domu. Jednocześnie kary za niedopełnienie tego obowiązku mogą być dotkliwe. Dlatego sprawdź, czy jesteś zobowiązany do zapłaty i dopełnij wszystkich formalności w ciągu 14 dni od daty zakupu pojazdu.