Jak i gdzie wyrobić kartę EKUZ?

Karta EKUZ – co to jest i do czego służy?

EKUZ, czyli Europejska Karta Ubezpieczenia Zdrowotnego, potwierdza prawo do korzystania w ramach publicznego systemu opieki zdrowotnej z bezpłatnego leczenia w sytuacjach nagłych za granicą. Jest to szczególnie istotne podczas podróży do państw honorujących EKUZ, gdzie w razie nagłej choroby lub wypadku, możesz liczyć na pomoc medyczną na takich samych warunkach, jak obywatele danego kraju. Jeżeli więc w danym państwie istnieje  np. obowiązek współpłacenia niektórych kosztów np. żywienia podczas leczenia szpitalnego, przewozu karetką pogotowia, kosztów wizyty lekarskiej czy usług pielęgniarskich, będziesz musiał je pokryć z własnej kieszeni.

EKUZ działa wyłącznie w publicznych placówkach medycznych. Co ważne, nie pokrywa kosztów transportu, ratownictwa górskiego oraz szeregu innych kosztów niemieszczących się w koszyku świadczeń gwarantowanych w ramach publicznej służby zdrowia. Nie refunduje też leczenia planowanego.

Przeczytaj: Road trip po Europie

Karta EKUZ – gdzie obowiązuje?

Karta EKUZ potwierdza uprawnienia do bezpłatnego leczenia w publicznych placówkach opieki zdrowotnej w krajach należących do Unii Europejskiej i EFTA (Islandia, Liechtenstein, Norwegia, Szwajcaria). Obowiązuje także w Wielkiej Brytanii, jednak po Brexicie, zasady jej stosowania uległy zmianom.

Karta jest również ważna na terytoriach zamorskich należących do:

• Francji – Gwadelupa, Martynika, Reunion, Saint-Pierre-et-Miquelon i Gujana Francuska,
• Portugalii – Madera, Azory,
• Hiszpanii – Wyspy Kanaryjskie.

Warto zaznaczyć, że EKUZ nie działa np. w Monako, San Marino, Andorze czy na Wyspach Normandzkich, mimo że leżą w Europie i mogą być popularne wśród turystów.

Kto może otrzymać kartę EKUZ?

Kartę EKUZ może otrzymać każda osoba, która jest uprawniona do korzystania z publicznej opieki zdrowotnej w Polsce – czyli ma prawo do świadczeń finansowanych przez Narodowy Fundusz Zdrowia (NFZ). Dotyczy to nie tylko osób ubezpieczonych, ale także niektórych grup zwolnionych z obowiązku ubezpieczenia, które zgodnie z przepisami krajowymi również mają prawo do leczenia w Polsce.

Kto może wyrobić kartę EKUZ?

• osoby zatrudnione na umowie o pracę lub umowie zlecenie (jeśli opłacają składki zdrowotne),
• osoby prowadzące działalność gospodarczą,
• emeryci i renciści,
• dzieci zgłoszone do ubezpieczenia przez rodzica lub opiekuna,
• uczniowie i studenci posiadający prawo do świadczeń z NFZ,
• osoby bezrobotne zarejestrowane w urzędzie pracy,
• kobiety w ciąży i połogu (nawet jeśli nie są ubezpieczone),
• osoby z prawem do świadczeń na podstawie decyzji wójta, burmistrza lub prezydenta miasta.

W każdym przypadku podstawą do wydania karty jest potwierdzenie prawa do świadczeń zdrowotnych w Polsce w dniu złożenia wniosku.

Przeczytaj: Planowanie podróży: jak stworzyć idealny harmonogram i budżet?

Jak wyrobić kartę EKUZ?

Do wyrobienia Europejskiej Karty Ubezpieczenia Zdrowotnego potrzebny jest odpowiedni wniosek. Możesz go złożyć na jeden z trzech sposobów:

Jak wyrobić europejską kartę ubezpieczenia zdrowotnego? 

• Przez elektroniczną skrzynkę podawczą (ePUAP)

By uzyskać kartę EKUZ za pośrednictwem ePUAP zaloguj się do serwisu, a następnie w katalogu spraw „Zdrowie” wypełnij odpowiedni wniosek („Wydanie karty EKUZ w związku z pobytem czasowym za granicą” lub „Wydanie karty EKUZ w związku z wykonywaniem pracy za granicą”). Wniosek o EKUZ rozpatrywany jest w ciągu 3 dni roboczych, a w okresie od czerwca do września – w ciągu 10 dni roboczych. W przypadku złożenia wniosku za pośrednictwem ePUAP karta EKUZ wysyłana jest pocztą na wskazany adres.

• Przez Internetowe Konto Pacjenta (IKP)

Aby złożyć wniosek o kartę EKUZ przez IKP wejdź w zakładkę „Moje konto”. Pod informacją o Twoim ubezpieczeniu zdrowotnym znajdziesz informację o możliwości złożenia wniosku o EKUZ.

Status wydania karty sprawdzisz na dedykowanej stronie NFZ, która umożliwia śledzenie postępu w obsłudze sprawy. W tym celu należy wprowadzić identyfikator sprawy.

• Osobiście w oddziale NFZ, wysłać e-mailem lub pocztą tradycyjną

Jeżeli do wyjazdu zostało kilka dni, w celu szybkiego otrzymania karty EKUZ najlepiej udać się osobiście do oddziału NFZ lub uprawnionej delegatury. W oddziale wypełnij, podpisz, a następnie złóż wniosek. Zaletą tego rozwiązania jest to, że w przypadku osobistego złożenia wniosku kartę EKUZ otrzymasz od ręki.

Jeżeli wyjeżdżasz za granicę w związku z pracą, możesz wysłać zeskanowany wniosek na adres ekuz.praca@nfz.gov.pl. Wzory wniosków o wydanie karty EKUZ można znaleźć w Serwisie Ministerstwa Zdrowia i Narodowego Funduszu Zdrowia.

W jakich krajach działa karta EKUZ?

Karta EKUZ potwierdza uprawnienia do bezpłatnego leczenia w publicznych placówkach opieki zdrowotnej w krajach należących do Unii Europejskiej lub EFTA (Europejskie Stowarzyszenie Wolnego Handlu), a także w Wielkiej Brytanii i Irlandii. EFTA obejmuje 4 kraje członkowskie: Islandię, Liechtenstein, Norwegię i Szwajcarię. Karta jest również ważna na terytoriach zamorskich należących do Francji (Gwadelupa, Martynika, Reunion, St Pierre-et-Miquelon i Gujana Francuska), Portugalii (np. Madera), czy Hiszpanii (np. Wyspy Kanaryjskie).

Ważne!

Karta EKUZ nie działa w Monaco, San Marino, Watykanie, na Wyspach Normandzkich i wyspie Man.

Jak długo jest ważna karta EKUZ?

Okres ważności karty EKUZ zależy od sytuacji osoby, która o nią wnioskuje – a konkretnie od podstawy jej uprawnienia do świadczeń zdrowotnych w Polsce. Karta może być wydana na okres od 2 miesięcy do nawet 20 lat. Im bardziej stabilna sytuacja ubezpieczeniowa, tym dłużej ważna jest karta.

Karta EKUZ – uprawienia mogą obowiązywać (stan na 2025 r.):

• 20 lat – dla osób w wieku emerytalnym pobierających świadczenie z polskiego ZUS, mieszkających w Polsce,
• 3 lata – dla osób zatrudnionych, prowadzących działalność gospodarczą lub pobierających świadczenie przedemerytalne,
• 18 miesięcy – dla studentów, uczniów oraz osób zgłoszonych do ubezpieczenia jako członek rodziny,
• 6 miesięcy – dla kobiet w ciąży, które nie mają innego tytułu do ubezpieczenia, ale mają prawo do świadczeń,
• 90 dni – dla osób, które nie są ubezpieczone, ale mają prawo do świadczeń na podstawie decyzji administracyjnej,
• 2 miesiące – dla osób bezrobotnych zarejestrowanych w urzędzie pracy.

Warto pamiętać, że mimo ustalonych standardów, ostateczny okres ważności karty może być ustalony indywidualnie przez oddział NFZ – na podstawie dostarczonych dokumentów. 

Ubezpieczenie turystyczne a karta EKUZ

Choć karta EKUZ zapewnia dostęp do publicznej opieki zdrowotnej za granicą, jej zakres jest ograniczony. W jej przypadku obowiązują lokalne zasady leczenia – w niektórych krajach oznacza to konieczność częściowego pokrycia kosztów (współpłacenia). Dodatkowo, EKUZ nie działa w prywatnych placówkach. Dlatego przed wyjazdem za granicę warto rozważyć wykupienie ubezpieczenia podróży.

Dopasowane do Twoich potrzeb ubezpieczenie turystyczne może:

• pokryć koszty leczenia i organizacji pomocy na miejscu (assistance),
• pomóc w organizacji i pokryciu kosztów poszukiwania, ratownictwa oraz odpowiedniego transportu medycznego,
• stanowić  dodatkowe wsparcie finansowe po nieszczęśliwym wypadku (NNW),
• pokryć koszty kontynuacji leczenia powypadkowego po powrocie do Polski,
• zabezpieczyć roszczenia, które będą dotyczyły Twojej odpowiedzialności cywilnej. 

Dodatkowo, możesz wykupić ochronę bagażu, która działa w razie utraty bagażu w wyniku kradzieży z włamaniem lub rabunku, uszkodzenia lub zniszczenia bagażu wskutek zdarzenia losowego, opóźnienia dostarczenia bagażu. Ochrona zależy od ryzyk, które wybierzesz oraz wysokości sum ubezpieczenia. 

Pamiętaj, że ubezpieczenie podróżne może zapewniać ochronę podczas podróży zagranicznych na całym świecie (np. w Egipcie, Tunezji, Tanzanii czy na Dominikanie), podczas gdy karta EKUZ działa tylko w wybranych krajach.

Wiesz już, jak uzyskać kartę EKUZ i czym różni się od ubezpieczenia turystycznego. Teraz czas przejść do działania – jeśli planujesz wyjazd, zadbaj o formalności z wyprzedzeniem. Wyrobienie karty EKUZ nic nie kosztuje, a może okazać się nieocenione w razie nagłej potrzeby skorzystania z opieki zdrowotnej za granicą. Warto też rozważyć ubezpieczenie turystyczne, które zapewni szerszą ochronę, niezależnie od kierunku podróży i rodzaju placówki medycznej. Dzięki temu możesz cieszyć się urlopem ze spokojną głową.

Przeczytaj: Co można przewozić samolotem?