Obowiązkowe elementy umowy darowizny samochodu
Aby umowa była wiążąca, w dokumencie muszą znaleźć się następujące informacje:
- data zawarcia umowy i przekazania auta,
- dane darczyńcy i obdarowanego,
- określenie stopnia pokrewieństwa między stronami (np. rodzic i dziecko),
- dotyczące przedmiotu darowizny, czyli marka pojazdu, rok produkcji, pojemność i numer silnika, numer VIN, rejestracyjny oraz przebieg,
- wartość rynkowa samochodu,
- oświadczenie o tym, że auto jest wolne od praw osób trzecich i nie jest przedmiotem zabezpieczenia,
- własnoręczne podpisy stron.
Dodatkowo umowa darowizny auta powinna zawierać oświadczenie darczyńcy o dobrowolnym przekazaniu pojazdu oraz informację o przyjęciu daru przez wskazaną osobę. W przypadku częściowego przejęcia praw do samochodu należy zaznaczyć, jaka ich część przysługuje poszczególnym współwłaścicielom.
Co ważne, forma darowizny auta nie wymaga sporządzenia umowy u notariusza (co jest konieczne w przypadku podarowania nieruchomości). Wystarczy spisanie jej na kartce papieru, tak jak przy umowie kupna-sprzedaży samochodu. Dokumenty powinny być sporządzone w jednobrzmiących egzemplarzach dla każdej ze stron.
Podatek od darowizny samochodu w 2023 roku
Tak jak przy kupnie samochodu, w przypadku otrzymania darowizny w postaci auta może być konieczne opłacenie podatku. Zależy to przede wszystkim od wartości pojazdu i grupy podatkowej, do której należy obdarowany. Przepisy określają jednak kwoty wolne od podatku. Oznacza to, że poniżej tych wartości nie będzie konieczne jego opłacenie. W 2023 roku wynoszą:
- 10 434 zł dla I grupy podatkowej (żona, mąż, wstępni, zstępni, pasierbowie, ojczym, macocha, rodzeństwo),
- 7878 zł dla II grupy podatkowej (m.in. zstępni rodzeństwa, rodzeństwo rodziców i zstępnych, rodzeństwo małżonków),
- 5 308 zł dla III grupy podatkowej (osoby niespokrewnione);
Ważne: w przypadku darowizn stosuje się zasadę kumulacji wartości majątku. Oznacza ona, że kwota wolna od podatku jest zależna od wszystkich darowizn od tej samej osoby w ciągu 5 ostatnich lat.
Dokładna wysokość opodatkowania wynika z kwoty nadwyżki ponad wartość zwolnioną z opłat. Dokładne informacje na ten temat znajdują się w tabeli poniżej:
Jeśli musimy dokonać opłaty, należy złożyć zeznanie w postaci druku SD-3 w ciągu 1 miesiąca od dnia powstania obowiązku podatkowego. Można to zrobić przez internet. Sam podatek trzeba zapłacić na rachunek bankowy właściwego urzędu skarbowego w ciągu 14 dni od odebrania decyzji o wartości należnego podatku.
Zwolnienie z podatku od darowizny samochodu w najbliższej rodzinie
Osoby zaliczane do I grupy podatkowej mogą uniknąć zapłaty na rzecz Skarbu Państwa nawet wtedy, gdy wartość pojazdu przekracza kwotę wolną od podatku. W tym celu należy zgłosić fakt otrzymania samochodu w ciągu 6 miesięcy w formie formularza SD-Z2 – online lub bezpośrednio w urzędzie.
Warto także wspomnieć, że jeśli należymy do I grupy podatkowej, a wartość podarowanego auta nie przekracza wcześniej wspomnianej kwoty 10 434 zł, to nie mamy obowiązku zgłaszania darowizny w jakiejkolwiek formie (zarówno w postaci SD-3, jak i SD-Z2).
Jeśli nie zgłosiliśmy faktu otrzymania auta i nie zapłaciliśmy podatku, kiedy mieliśmy taki obowiązek, grozi nam karne opodatkowanie w wysokości 20 proc. Dodatkowo ryzykujemy odpowiedzialnością karną skarbową, zależną od stopnia narażenia państwowego budżetu.
Zgłoszenie darowizny w wydziale komunikacji
Darowizna skutkuje przekazaniem praw własności (w części lub całościowo) na obdarowanego, a to z kolei stwarza konieczność dokonania zmian w dowodzie rejestracyjnym. Darowiznę zgłasza obdarowany (lub w przypadku częściowej także darczyńca) w ciągu 30 dni. Do wizyty w urzędzie należy przygotować się podobnie, jak w przypadku zwykłej rejestracji samochodu.
Aby uaktualnić dane dotyczące własności, należy zabrać ze sobą umowę darowizny, dowód osobisty lub paszport, zaświadczenie o pozytywnym wyniku badania technicznego (o ile jest ono wymagane), dowód rejestracyjny oraz aktualną polisę OC.
Warto wspomnieć, że jeśli przy darowiźnie częściowej nie jest możliwe, aby w urzędzie stawili się wszyscy współwłaściciele, to można upoważnić do spełnienia tej formalności najbliższą rodzinę lub skorzystać z pełnomocnictwa, którego koszt wynosi 17 zł.
Darowizna a OC
W przypadku podarowania samochodu częściowo lub w całości darczyńca powinien o tym fakcie powiadomić w ciągu 14 dni towarzystwo ubezpieczeniowe, w którym została wykupiona polisa OC. W przypadku darowizny całego pojazdu ubezpieczyciel przepisuje ubezpieczenie na obdarowanego i w razie konieczności dokonuje korekty składki. Nowy właściciel może kontynuować polisę lub ją wypowiedzieć.
