Nieprzestrzeganie obowiązujących przepisów może skończyć się otrzymaniem mandatu. Istnieje kilka sposobów na zapłacenie kary, gdzie najwygodniejszym z nich jest płatność przez internet. Kierowcy mogą odmówić jego przyjęcia, a także skorzystać z odwołania. Co ważne, ukarana osoba ma prawo do wnioskowania o rozłożenie kary na raty, odroczenie terminu płatności czy nawet całkowite jej umorzenie.
Z tego artykułu dowiesz się:
- Kto może wystawić mandat karny?
- Jakie są najczęstsze powody nałożenia kary na kierowcę?
- Jak wygląda mandat drogowy?
- W jaki sposób zapłacić za popełnione wykroczenie?
- Jakie są skutki odmowy przyjęcia mandatu?
- Co można zrobić po otrzymaniu kary?
- Czy mandat ma wpływ na wysokość składki OC?
Kiedy i za co można otrzymać mandat karny?
Kierowca otrzymuje mandat w wyniku złamania obowiązujących przepisów. Może być wiele powodów nałożenia kary finansowej, jednak najczęściej mowa tu o przekroczeniu dozwolonej prędkości, spowodowaniu kolizji, jeździe pod wpływem alkoholu, braku ważnej polisy OC, braku uprawnień do kierowania czy parkowaniu w niedozwolonym miejscu.
Najczęściej kierowcy otrzymują mandaty z fotoradaru i w trakcie kontroli drogowej. Co ciekawe, do ich wystawienia ma prawo nie tylko policja, ale także straż miejska (gminna), Inspekcja Transportu Drogowego (ponieważ zarządza wcześniej wspomnianymi fotoradarami i urządzeniami do odcinkowych pomiarów prędkości), a nawet straż graniczna.
Sprawdź cenę ubezpieczenia pojazdu
Jak wygląda mandat drogowy?
Mandat karny ma formę blankietu, w którym znajdują się m.in. takie informacje, jak podstawa prawna będąca przyczyną nałożenia kary, jej wysokość, dane osoby ukaranej, opis i kwalifikacja prawna wykroczenia czy liczba przyznanych punktów karnych.
Funkcjonariusz wystawiający dokument zaznacza w nim także jego rodzaj. Istnieją trzy rodzaje mandatów, które może otrzymać kierowca:
- kredytowany – wydawany za potwierdzeniem odbioru, gdzie staje się prawomocny w momencie pokwitowania. Czas na opłacenie takiego mandatu wynosi 7 dni;
- gotówkowy – stworzony głównie z myślą o cudzoziemcach, którzy przebywają na terenie Polski tymczasowo i nie mają stałego miejsca zamieszkania lub pobytu w RP;
- zaoczny – wystawiany często w przypadku parkowania na obszarze objętym zakazem. Funkcjonariusze wypisują taki mandat, gdy sprawcy nie zastano na miejscu popełnienia wykroczenia lub gdy nie można jednoznacznie stwierdzić, kto je popełnił. Zwykle policja lub straż miejska zostawia blankiet za przednią wycieraczką. Czas na jego zapłacenie wynosi 14 dni.
Mandaty kredytowany i zaoczny można opłacić na kilka sposobów, w zależności od naszych preferencji.
Sposoby na to, jak opłacić mandat karny
Kiedy otrzymamy mandat kredytowany, możemy zapłacić go bezpośrednio u funkcjonariusza. Co ciekawe, nie musimy mieć ze sobą gotówki, ponieważ od 2018 roku możliwe jest opłacenie kary przy wykorzystaniu karty płatniczej, kodu BLIK czy telefonu.
Jeśli nie zapłacimy mandatu kredytowanego na miejscu, mamy obowiązek uiszczenia należności w ciągu 7 dni (w przypadku blankietów zaocznych termin wynosi 14 dni). Można to zrobić na poczcie, w placówce naszego banku lub przez internet. Ten ostatni sposób jest zdecydowanie najszybszy i najwygodniejszy.
Aby zapłacić mandat przez internet:
- Zaloguj się do systemu bankowości internetowej lub mobilnej.
- Wybierz przelew podatkowy.
- Podaj numer mandatu (opcjonalnie).
- Wpisz kwotę.
- Wybierz rodzaj przelewu – standardowy lub natychmiastowy.
- Zatwierdź transakcję.
Dzięki opcji wykonywania przelewów podatkowych w większości przypadków nie trzeba wpisywać numeru konta odbiorcy, wybierać typu identyfikatora oraz wpisywać identyfikatora uzupełniającego. Jeśli płacimy np. na poczcie, należy dokonać opłaty na konto Urzędu Skarbowego.
Uwaga: w przypadku kar nakładanych przez straż miejską rachunek odbiorcy różni się w zależności od wystawcy. Docelowy numer konta znajdziesz na wystawionym blankiecie lub stronie internetowej tych służb w danym mieście.
Odmowa przyjęcia mandatu karnego
Funkcjonariusze informują o możliwości odmowy przyjęcia mandatu na podstawie art. 99 Kodeksu postępowania w sprawach wykroczenia – z tego prawa może skorzystać każdy kierowca. Jeśli to zrobimy lub nie zapłacimy mandatu w wyznaczonym terminie, uprawniony organ skieruje wniosek o ukaranie do sądu rejonowego, gdzie zostanie wszczęte postępowanie.
Funkcjonariusz musi zebrać odpowiednie dowody uzasadniające nałożenie mandatu, np. za spowodowanie kolizji. Co ciekawe, do momentu wydania przez sąd prawomocnego wyroku kierowca nie ma obowiązku opłacenia kary. W przypadku przegranej ukarana osoba nie tylko otrzymuje grzywnę, ale dodatkowo zostaje obciążona kosztami postępowania – jednak i od tego postanowienia kierowca może się odwołać.
Odwołanie od mandatu – jak to zrobić?
Kierowca po otrzymaniu mandatu ma także prawo do odwołania się od decyzji funkcjonariusza w ciągu 7 dni od jego przyjęcia. Jest to możliwe w sytuacji, gdy działanie ukaranej osoby:
- w rzeczywistości nie było wykroczeniem;
- może być ukarane jedynie przez sąd;
- było skutkiem obrony koniecznej lub dobra chronionego prawem (uznanego w społeczeństwie za wartość doniosłą, np. zdrowie czy wolność);
- zostało spowodowane chorobą psychiczną, upośledzeniem umysłowym lub innym zakłóceniem czynności psychicznych.
Aby móc się skutecznie odwołać, należy przygotować wniosek – wystarczy napisać go samodzielnie. W dokumencie muszą znaleźć się takie informacje, jak imię i nazwisko ukaranego kierowcy, jego numer PESEL, miejsce zamieszkania, seria i numer mandatu oraz opis całego zdarzenia i okoliczności wyjaśniające wniosek o uchylenie kary. Gotowe pismo trzeba dostarczyć do sądu rejonowego właściwego dla obszaru, w którym nałożono mandat – listem poleconym na poczcie lub bezpośrednio w biurze podawczym.
Po pewnym czasie kierowca otrzymuje list z informacją o terminie posiedzenia w sprawie odwołania. Jeśli sąd odmówi uchylenia mandatu, ukarana osoba ma prawo do zakwestionowania takiej decyzji.
Jak rozłożyć wysoki mandat na raty?
Ze względu na aktualnie obowiązujący taryfikator, kierowca przy popełnieniu wykroczenia ryzykuje otrzymaniem bardzo wysokiego mandatu. Nie zawsze jednak istnieje możliwość opłacenia go całości lub z ważnych powodów jest to wręcz niemożliwe. Na szczęście ukarana osoba może złożyć wniosek o rozłożenie kary na raty, odroczenie terminu płatności lub jej umorzenie – najlepiej zrobić to w ciągu 7 dni od otrzymania blankietu.
Aby to zrobić, na samym początku należy zapłacić opłatę skarbową w wysokości 10 zł na rachunek Urzędu Miasta. W przelewie należy podać swoje imię, nazwisko oraz numer PESEL i wskazać, z jakiego tytułu zlecamy transfer środków.
Uwaga: jeśli do wniosku zostanie dołączone zaświadczenie o korzystaniu z pomocy społecznej z tytułu ubóstwa, opłata skarbowa nie jest wymagana.
Kolejnym krokiem jest wysłanie dokumentów, takich jak:
- odpowiedni wniosek (wzory są dostępne do pobrania ze strony internetowej Urzędu Skarbowego);
- dowód opłaty skarbowej lub zaświadczenie o korzystaniu z pomocy społecznej;
- w przypadku udzielenia pełnomocnictwa – oryginał lub odpis poświadczony urzędowo o jego udzieleniu wraz z dowodem opłaty w kwocie 17 zł;
- oświadczenie o stanie majątkowym;
- kopie dokumentów potwierdzających sytuację zdrowotną, pozycję na rynku pracy oraz inne dochody i wydatki;
- kopię odcinka C mandatu.
Wypełniony i podpisany wniosek wraz z załącznikami można przesłać pocztą, elektronicznie za pośrednictwem ePUAP lub eUrzędu Skarbowego, a także osobiście i przez pełnomocnika.
Mandat drogowy a ubezpieczenie OC
Każdy kierowca powinien wiedzieć, że bezszkodowa jazda umożliwia korzystanie ze zniżek na obowiązkowe ubezpieczenie samochodu. Co ciekawe, wyższa wartość polisy grozi nie tylko za spowodowanie kolizji, ale również otrzymanie mandatu i punktów karnych. Mowa tutaj przede wszystkim o piratach drogowych, którzy notorycznie łamią przepisy.
Wraz z wejściem w życie nowelizacji 17 czerwca 2022 Towarzystwa Ubezpieczeniowe mają dostęp do informacji dotyczących m.in. liczby punktów karnych czy kwalifikacji prawnej i rodzaju popełnionego wykroczenia. Ubezpieczyciel ma prawo do sprawdzenia tych danych do dwóch lat wstecz. Powyższe zmiany mają na celu przede wszystkim zachęcenie kierowców do bezpiecznej jazdy zgodnie z obowiązującymi przepisami.
